Maar al te vaak blijven we hangen in verstikkende emoties, die ons soms letterlijk ziek maken. Vergeving, liefde en dankbaarheid zijn eenvoudige krachten waarmee je jezelf kunt bevrijden van
hetgeen niet heilzaam is. Een oude Hawaïaanse methode van vergeving kan leiden tot verbluffende resultaten.
Onlangs had ik te maken met een vorm van bedrog, waarbij een zakelijke relatie niet eerlijk was en me achter mijn rug om had benadeeld. Daar was ik zowel boos als verdrietig over. Ik begreep niet dat mensen op zo’n oneerlijke wijze voordeel uit een situatie probeerden te halen.
Boosheid is een emotie die opkomt wanneer er grenzen overschreden zijn. Dan is het heel belangrijk om deze grenzen duidelijk aan te geven. Je kunt dan het beste op een constructieve manier uiting geven aan je boosheid. Het kan een aanleiding zijn om je eigen grenzen opnieuw duidelijk te stellen. Niet alleen naar de ander toe, maar in de eerste plaats voor jezelf.
Ondanks dat ik een aantal verhelderende gesprekken had gevoerd en duidelijk had gemaakt dat ik niet bepaald gediend was van de deal die achter mijn rug om was gemaakt, bleef ik met een gevoel van boosheid, teleurstelling en verdriet zitten. Deze gevoelens waren een behoorlijke ballast en slurpten energie. Ik had er niks aan om deze gevoelens mee te zeulen, maar kon er tegelijkertijd ook niet los van komen.
Dit had ook te maken met het gevoel van onzekerheid. De angst dat men mij opnieuw zou bedriegen, de aangereikte oplossing niet zou werken en we niet uit de impasse zouden komen. Dus bleef ik rondlopen met een cocktail van emoties variërend van boosheid, verdriet, angst tot somberheid. Ik baalde er vooral van dat ik het niet kon loslaten, ondanks het besef dat de emoties me ook niet verder hielpen.
Vergeving werkte bevrijdend
Toen ik aan het einde van de week doodmoe neerplofte op de bank besloot ik met Tarotkaarten wat meer helderheid op de zaak te krijgen. Deze gaven aan dat er gerechtigheid zou komen en ik een nieuwe balans zou vinden. De Tarotkaart van rechtvaardigheid gaf aan dat gemaakte fouten hersteld zouden worden, maar dat vergeving de andere kant van dezelfde medaille is. Ook het vergeven van andermans fouten.
Ik besloot daarop om de klant te vergeven voor de onrechtvaardigheid. Wellicht had ik zelf ook bijgedragen aan de situatie die ontstaan was. Daarvoor moest ik ook mijn verantwoordelijkheid aanvaarden.
Allereerst keerde ik in stilte in mezelf, om vanuit het hoofd naar mijn hart keren. Toen kwam spontaan de mantra van zinnetjes bij me op die ik al een hele tijd niet meer toegepast had: Het spijt me. Vergeef me. Ik hou van je. Dank je. Ik herhaalde het mantra een aantal keer en deed toen mijn ogen weer open.
Ik merkte meteen dat er een soort rust ontstaan was en de boosheid en teleurstelling me niet meer in mijn greep hield. Het voelde als een soort reset op microniveau. Het werkte heel helend en
bevrijdend. Die nacht ging ik heerlijk slapen en had bovendien weer vertrouwen in een goede uitkomst. Later die week heb ik het nog een paar keer herhaald.
Liefde voor jezelf werkt helend voor de wereld om je heen
Het mantra is afkomstig van de Hawaïaanse therapeut Dr. Ihaleakala Hew Len. Hij vond een alternatieve manier om een complete afdeling van crimineel gestoorde patiënten te genezen.
De patiënten in deze psychiatrische afdeling van het Hawaïaanse staatsziekenhuis waren agressief. Het ziekteverzuim onder het personeel, en de werkdruk en onveiligheid op de werkvloer was erg hoog. Veel werknemers namen na korte tijd ontslag.
Dr. Len besloot op afstand met de patiënten te gaan werken. Hij bestudeerde hun dossiers en heelde hen door zichzelf te helen. Dr. Len gebruikte daarvoor de methode die hij zelf ‘Ik-dentificeren door Ho’oponopono’ noemde. Er zijn vier eenvoudige stappen voor deze Hoʻoponopono-methode, een oude Hawaïaanse manier van verzoening en vergeving. De volgorde is niet zo belangrijk. Berouw (door een nieuw inzicht), vergeving, dankbaarheid en liefde zijn de enige krachten aan het werk. Desondanks hebben deze eigenschappen een verbazingwekkende kracht.
“Hoʻoponopono” wordt in het Hawaïaanse woordenboek gedefinieerd als ‘geestelijke reiniging: familiebijeenkomsten waarbij relaties worden hersteld door middel van gebed, discussie, biecht, berouw en wederzijdse vergeving’. Ho’oponopono is een samengesteld woord. Ho’o betekent ‘iets in gang zetten of doen’, gevolgd door het woord pono, dat staat voor ‘goed of correctheid’.
En het enige dat je hiervoor hoeft te doen is het (in jezelf) uitspreken van de volgende zinnen:
❥ Ik hou van je.
❥ Het spijt me.
❥ Vergeef me.
❥ Dank je.
De volgorde is niet belangrijk maar wel dat je de emoties voelt, die horen bij de intentie achter de woorden. Het is belangrijk dat je de kracht van liefde, dankbaarheid en vergeving voelt in je lichaam, in je hart en je ziel.
Niets bestaat buiten onszelf
Het 'geheim' van deze Ho'oponopono-methode is dat je alles 'buiten' jezelf kunt beïnvloeden door iets binnenin jezelf te veranderen.
Het is gebaseerd op het gegeven dat er niet zoiets is als ‘buiten jezelf’ en dat alles in je gedachten gebeurt. Alles wat je ziet, alles wat je hoort, elke persoon die je tegenkomt, ervaar je in je geest. Je denkt alleen dat het ‘daarbuiten’ is en dit je vrijspreekt van verantwoordelijkheid.
In feite is het precies het tegenovergestelde: je bent verantwoordelijk voor alles wat je denkt en alles dat onder je aandacht komt. Als je naar het nieuws kijkt, is alles wat je op het nieuws hoort jouw verantwoordelijkheid. Dat klinkt hard, maar het betekent dat je ook in staat bent om het op te ruimen, schoon te maken en het door vergeving kunt veranderen.
Volgens Dr. Len betekent dit dat de totale verantwoordelijkheid voor je leven — letterlijk alles in je leven, simpelweg omdat het in je leven is — jouw verantwoordelijkheid is. Letterlijk gezien is de hele wereld jouw creatie. Dat lijkt een onmogelijke verantwoording om op je schouders te nemen, maar Dr. Len liet tegelijkertijd zien dat de oplossing om de wereld ‘buiten jezelf’ te helen, in wezen heel eenvoudig kan zijn.
De wereld buiten jezelf genezen door jezelf te helen
Genezing betekent voor Dr. Len en in Ho’oponopono dat je van jezelf houdt. Als je je leven wilt verbeteren, moet je je leven helen. Als je iemand wilt genezen — zelfs een geestelijk gestoorde crimineel — doe je dat door jezelf te genezen.
Men vroeg Dr. Len hoe hij zichzelf ging genezen. Wat deed hij precies toen hij naar de dossiers van die patiënten keek? “Ik bleef maar zeggen: “Het spijt me” en “Ik hou van je”, steeds opnieuw,” legde hij uit. “Dat is alles?” “Dat is alles.” Het blijkt dat jezelf liefhebben de beste manier is om jezelf te verbeteren. En terwijl je jezelf verbetert, verbeter je je wereld.
Het effect op de psychiatrische patiënten was groot. Na een paar maanden konden patiënten die voorheen moesten worden geketend weer vrij rondlopen. Anderen die zware medicijnen kregen, stopten met hun medicatie en degenen die voorheen geen kans hadden ooit vrijgelaten te worden, werden bevrijd. Dat was niet alles, maar het personeel ging weer met plezier naar hun werk. Het ziekteverzuim en verloop onder het personeel verdween. Uiteindelijk was er meer personeel dan nodig was, omdat patiënten werden vrijgelaten en al het personeel weer aan het werk was.
Het beste deel van de Ho’oponopono-methode is dat je het zelf kunt doen. Je hebt niemand anders nodig om er te zijn, je hebt niemand nodig om je te horen. Je kunt de woorden in je hoofd ‘zeggen’. De kracht zit in het gevoel en in de bereidheid van het Universum om te vergeven en lief te hebben.
Vergeving kan ook heilzaam zijn bij ingrijpende vormen van misbruik
Soms is hetgeen anderen ons aangedaan hebben onvergeeflijk. Bepaalde vormen van misbruik kunnen een zware stempel op iemands leven drukken. Dan kan zelfs de suggestie om vanuit liefde en vergeving te kijken naar je leed en het onrecht dat je is aangedaan, tot weerstand leiden. Het kan het gevoelens oproepen zoals: “Hoezo moet ik spijt hebben en om vergeving vragen?” En “Ik hou van je” krijg ik écht mijn strot niet uit als ik aan de dader denk.” “En dankbaarheid? Waarvoor?” Ammehoela.
Deze weerstand is begrijpelijk. Vergeving moet dan ook niet verward worden met acceptatie of ontkenning van hetgeen gebeurd is. Of een vervanging van het aangeven en berechten van de dader. Bepaalde vormen van misbruik zijn zo ernstig dat de dader simpelweg berecht en uit de samenleving verwijderd moet worden. Als belangrijk signaal naar de samenleving dat grenzen zijn overschreden. En om meer slachtoffers te voorkomen.
Desondanks kan het slachtoffer gebaat zijn bij het loslaten van de boosheid, angst en alle andere belemmerende emoties die bij het misbruik gepaard gaan. Maar al te vaak blijven slachtoffers hangen in een oneindige machtsgreep van angst, onderdrukking en manipulatie, terwijl het gevaar en de pijn van het misbruik dat in het verleden heeft plaatsgevonden, allang geweken is. Zelfs nadat het misbruik officieel is erkend en de dader berecht is.
Om jezelf te helen is er meer nodig. Als aanvulling op andere vormen van therapie kun je de Hawaïaanse methode van vergeving toepassen. Vergeving en afstand nemen doe je dan niet omdat iemand anders dit verwacht, maar puur voor jezelf. Om ook jezelf te vergeven en bevrijden. Om los te komen van alle (tegenstrijdige) emoties zoals schuldgevoel, minderwaardigheidsgevoelens, boosheid en vertwijfeling. Wanneer je jezelf bevrijdt uit de angstgreep van verstikkende emoties kun je ook weer vooruit gaan in het leven.
Om een passende vorm te geven aan de Hawaïaanse methode, zou je een variant op de affirmatie-zinnen kunnen maken. Zolang je maar uitgaat vanuit de kracht van liefde, dankbaarheid en vergeving. Zo kun je berouw voelen, zoals je tegen een ander zou zeggen: “Het spijt me dat je dit hebt moeten meemaken.” Je kunt vergeving vragen, in de context dat je iets noodzakelijks moet doen, waarvan je beseft dat het vervelend is voor de ander. Bijvoorbeeld de misdaden aangeven, of het misbruik naar buiten brengen.
De kracht van liefde kun je betrekken op jezelf en al dat leeft. Leer eerst van jezelf te houden, voordat je een ander kunt liefhebben. “Ik hou van mezelf” is daarbij overigens voor veel mensen net zo’n uitdaging als “Ik hou van jou”. Onvoorwaardelijke liefde voelen voor een dader is misschien nog een brug te ver. Je kunt er dan voor kiezen om liefde te voelen voor het oorspronkelijke, onschuldige wezen dat de dader ooit was, zoals een baby, nog voordat deze zelf misbruikt en of later dader werd. Of het oorspronkelijke, hogere zelf wat iemand diep van binnen is. Dan kunnen de affirmatieve zinnen er zo uitzien:
❥ Het spijt me dat ik me losmaak van hetgeen gebeurd is.
❥ Vergeef me dat ik het licht schijn op hetgeen gebeurd is.
❥ Ik hou van je (als oorspronkelijke, hogere zelf).
Of
❥ Ik hou van al dat leeft (en mezelf)
❥ Dank je dat ik dit kan afsluiten (en ook doe).
Zo kun je spelen met verschillende varianten en in een andere volgorde, om gewoon te kijken hoe het voelt als je de affirmaties een paar keer hebt uitgesproken. Uiteindelijk kun je je beperken tot de (vet gedrukte) hoofdzinnen. Deze affirmaties stellen je in staat om de onderbewuste herinneringen te helen die tussen jou en je kern staan, tussen jou en je levensdoel, tussen jou en je vervulling.
Probeer uit en ervaar het resultaat
Je zou deze Ho’oponopono-methode eerst kunnen inzetten bij kleine conflicten of irritaties die je ervaart. Kijk wat er in jezelf gebeurt. Observeer dan of het tot een verandering in de relatie leidt. Daarna kun je de methode uitbreiden en in andere situaties toepassen. Je kunt het dan niet alleen gebruiken voor heling, maar ook voordat je iets gaat doen waar je onzeker over bent. Zoals een sollicitatiegesprek of een gesprek waarbij je normaal gesproken op weerstand stuit.
Je kunt dan vooraf je positieve intentie en energie die je wil manifesteren beïnvloeden door de affirmatie-zinnen uit te spreken die voortkomen uit de kracht van liefde en dankbaarheid. Alleen al doordat je met een positief gevoel een dergelijk gesprek aangaat, zul je het resultaat gunstig beïnvloeden. Als het desondanks anders verloopt en je voor je gevoel er alles aan gedaan hebt om het een positieve wending te geven — maar dit door de weerstand bij anderen niet lukt — kun je het makkelijker loslaten.
❥ Wanneer je vergeeft laat je los.
❥ Dat is wat deze methode zo krachtig maakt.
Ella Ster*