Het vermogen om dankbaar te zijn is een kenmerk van gelukkige mensen. Mensen die dit vermogen missen zullen zich vaak gaan focussen op dingen die niet goed zijn. Vinden ze die niet in het heden
dan vinden ze wel iets in het verleden waar ze boos op zijn, of iets wat mogelijkerwijs mis kan gaan in de toekomst.
Een mens is een angstig en zorgelijk wezen en de huidige crisis werkt bepaald niet geruststellend. Bestaande zekerheden lijken weg te vallen.
In dit artikel wil ik het hebben over dankbaarheid als kracht die je kan helpen om door een tijd van crisis heen te komen en er betekenis in te vinden.
Iedere crisis, deze dus ook, markeert een breuk met het verleden. We worden gedwongen het verleden los te laten, naar binnen te gaan, en van daaruit te groeien naar een nieuwe toekomst. Dit is vaak een pijnlijk proces, we spreken niet voor niets van een crisis. De volgende drie stappen kunnen helpen.
1. Wees dankbaar voor het verleden
Een crisis markeert vaak een breuk, en soms een hele radicale, met het verleden. Dit zien we nu ook bij deze crisis. Onze manier van leven lijkt voorgoed te gaan veranderen. Het oude verdwijnt. Veel mensen ervaren die breuk met het verleden als een verlies: mooie dingen zijn voorbij en komen niet terug. En dat geeft pijn.
Veel boosheid, frustratie en ongeluk ontstaan uit het feit van het niet willen aanvaarden dat het verleden voorbij is, zeker als we anderen daarvan de schuld gaan geven. In dat geval gaan we ons helemaal slachtoffer voelen.
Maar stel nu dat je eens rustig gaat zitten en je werkelijk dankbaar voelt voor alle mooie dingen die in het verleden gebeurd zijn. Voel wat ze jou gegeven hebben, voel wat ze betekend hebben. Wees er werkelijk dankbaar voor.
Wat gebeurt er dan energetisch gezien? Het hart opent zich, straalt uit naar die gebeurtenis in het verleden – en neemt die in zich op. De gebeurtenis wordt verinnerlijkt – opgetrokken naar het tijdloze niveau van de ziel. Als we dat doen, hebben we het fysieke verleden niet nodig; alles wat daarin waardevol was maken we door middel van de energie van dankbaarheid deel van de tijdloze werkelijkheid van onze ziel. Dankbaarheid is dus de sleutel om het verleden los te laten. De sleutel om verder te gaan naar de volgende verrijkende ervaring.
De betekenis van het verleden
Meestal zien we het verleden als iets wat voorbij is en niet meer terugkomt, iets dat voorgoed verloren is. Wij plaatsen onszelf als mens in allerlei hokjes, en het hokje van de tijd is wellicht de meest krachtige illusie.
Ik kan me herinneren dat een bekende schrijver het eens had over de hartverscheurende pijn die de herinnering aan voorgoed verloren geraakte schoonheid kan veroorzaken.
Dit zie ik dus anders. Ik geloof niet dat dingen voorgoed verloren kunnen raken in de nacht. Een bloem die eens gebloeid heeft bloeit altijd, is voor eeuwig een deel van het tijdloze universum.
Wat waardevol was wil in ons vereeuwigd worden. De sleutel, de techniek, om dat te doen is dankbaarheid. Zijn we niet dankbaar dan blijft het verleden om onze aandacht vragen, blijft het aan ons trekken en zorgt voor disbalans.
Bijzondere gebeurtenissen om dankbaar voor te zijn, zijn uiteindelijk altijd ontmoetingen met onszelf. Door niet dankbaar te zijn stoten we delen van onszelf af, met als gevolg een versnippering die altijd een gevoel van niet compleet zijn met zich meebrengt: een ongelukkig zijn.
In het leven komen we voortdurend onszelf tegen. Soms is dat een mooie ontmoeting, soms een pijnlijke: de sleutel tot integratie is dankbaarheid.
Dankbaarheid maakt ons heel.
Wees dankbaar voor het heden
Een crisis is een radicale scheiding tussen het verleden en de toekomst. Vaak ontstaat een crisis omdat we te lang vasthouden aan het verleden waardoor de toekomst met geweld binnen moet dringen in het heden. Een mooie Nederlandse uitdrukking die dat beschrijft is: “uiteindelijk zal de wal het schip wel keren.”
Stel je voor: we zitten met zijn allen in een grote boot en zijn er heilig van overtuigd dat het schip op koers ligt. Als er iemand roept dat het schip de verkeerde koers vaart, luisteren we niet want we zijn lekker aan het feesten en alles lijkt prima. Dan gebeurt het: de boot botst tegen de wal; er is een keiharde confrontatie met de realiteit. We moeten dan de werkelijkheid onder ogen zien, we zaten op een verkeerde koers. De grote boot waarin we ons veilig waanden is stuk, we zijn overgeleverd aan de elementen. Wat nu? Ons lot beklagen? Boos worden op de kapitein?
Ik vermoed dat als er iemand in zo’n situatie zegt: laten we dankbaar zijn dat dit gebeurt, dat er niet echt geluisterd zal worden. Toch wil ik dat proberen.
Een crisis is een breuk met het verleden, we hebben het gevoel dat het verleden waarin dingen goed waren van ons gestolen wordt. Daar zijn we boos en verdrietig om. Een ander de schuld geven is verleidelijk maar helpt ons niet verder.
Een vraag die ons daarbij wel verder kan helpen is deze: wie waren wij? Waren we werkelijk onszelf in dat verleden dat zo comfortabel aanvoelde?
De manier om de crisis te leren accepteren is naar het verleden te kijken en je werkelijk de vraag te stellen: was ik dat daar? Was ik daar helemaal als mens met al mijn potentie aanwezig? Als je helemaal eerlijk naar het verleden voor de crisis kijkt zie je altijd iets dat niet klopt: er ontbrak iets. Een deel van jou was er niet.
Dit is het doel van iedere crisis die je meemaakt: jou helpen om te groeien, jou helpen om je volle potentie te realiseren. De werkelijke boodschap van iedere crisis is dan ook: jij bent veel mooier en groter dan je denkt, jij kunt veel meer dan je denkt.
Wees dankbaar voor die boodschap.
Wees dankbaar voor het heden.
Wees dankbaar voor het verloren deel in jezelf dat naar je toekomt.
Door dankbaar te zijn heet je dit deel welkom. Door dankbaar te zijn help je jezelf om tot volle bloei te komen.
3. Wees dankbaar voor de toekomst
Als we aan de toekomst denken dan zien we vooral dingen waarvan we verwachten, hopen of vrezen dat die gaan gebeuren. Die dingen hebben dan vooral betrekking op de uiterlijke wereld; we verwachten dat we bepaalde zaken gaan meemaken. Het is te vergelijken met een deel van een film wat we nog niet gezien hebben. Met andere woorden als we aan de toekomst denken zien we dat vooral als iets wat in de wereld gaat plaatsvinden en ons zal overkomen.
Dit komt voort uit een hele materialistische kijk op de werkelijkheid en de voortgang van de tijd.
We kunnen tijd ook zien als een innerlijk proces: we veranderen omdat ons bewustzijn beweegt naar volledigheid. Dit proces stopt pas als we alles zijn; als we de Ene zijn.
Zolang we niet Alles zijn is er een binnen- en buitenwereld. De groei van het bewustzijn leidt ook tot veranderingen in de buitenwereld: dit ervaren we dan als de voortgang van tijd in de buitenwereld. Met andere woorden de veranderingen die we zien in de buitenwereld zijn een afspiegeling van onze innerlijke groei.
Samengevat: wat de toekomst brengt is groei, groei van ons bewustzijn. We zullen nieuwe dimensies van onszelf ontdekken. Welke? Dat weten we niet. Maar het universum is wonderbaarlijk; wij zijn wonderbaarlijk.
Wat we in de toekomst ook zullen tegenkomen, het is van ons, we zijn het zelf. Laten we onszelf in dankbaarheid ontvangen.
De grote reis door de tijd is de thuiskomst bij onszelf.
Tot slot: dankbaarheid en dualiteit
In ieder mens zit een duiveltje. Dat duiveltje vertelt ons iets wat we eigenlijk wel leuk vinden. Namelijk dat zodra er iets misgaat het niet onze schuld is, het is altijd de schuld van een ander. Wij zijn dus slachtoffer. Het wereldbeeld dat het duiveltje ons aanreikt is heel simpel: er zijn goeien en slechten. En wij horen bij de goeden. Dit wereldbeeld verdeelt de wereld dus heel simpel en helder in goed en kwaad. En als er iets gebeurt wat wij niet leuk vinden dan komt dat door het kwaad. En dat kwaad is slecht en moet dus bestreden worden. Het duiveltje predikt dualiteit en wij luisteren. Het is prettig om bij de goeien te horen. Het is prettig om uitverkoren te zijn.
Het probleem van dit wereldbeeld is dat het alle innerlijke groei blokkeert. Als er iets vervelends gebeurt kunnen we er niets aan doen of moeten we ertegen gaan strijden. We houden op die manier de dualiteit in stand. We blijven luisteren naar het dualiteitsduiveltje. Dualiteit blokkeert groei.
Hoe heffen wij die dualiteit op? Door de dualiteit met het duiveltje in ons op te heffen. Ga eens naar binnen toe en kijk dat duiveltje eens aan. Dat duiveltje dat voortdurend tegen ons roept dat er in de wereld buiten ons allemaal nare en slechte dingen zijn. Kijk dat duiveltje eens liefdevol aan en zeg: “ik ben blij dat jij er bent. Jij wijst mij op dingen die ik nog moet leren lief te hebben, jij laat me zien waar ik nog kan groeien. Jij bent een deel van mij, maar je bent niet mijn baas. Ik ben jou dankbaar.”
Wees blij met wie je bent. Wees blij met alle facetten van jezelf. Veroordeel jezelf niet langer, maar wees dankbaar voor jezelf.
Wees dankbaar dat jouw bewustzijn jouw unieke persoonlijkheid mag beleven. Pas dan eindigt het gevecht met jezelf, pas dan kom je werkelijk in je kracht te staan.
© Gerrit Gielen