
Stel, je hebt het een en ander gelezen op het gebied van spirituele onderwerpen. Wellicht heb je een aantal cursussen gedaan op het gebied van filosofie, psychologie en/ of spiritualiteit en heb
je je verdiept in bijvoorbeeld kwantum fysica. Ook heb je lezingen en workshops gevolgd van grote namen in het veld. Je hebt een aantal van hen zelfs persoonlijk en wist je je zelfs behoorlijk
staande te houden. Je bent volop bezig met thema’s als talent ontwikkeling, passie en inspiratie. Je bent intelligent en goed onderlegd. In discussies over het leven en mystiek met vrienden en
collega’s, loop je altijd net even voor. Jij weet het. Mensen komen bij jou voor raad en advies en je weet ze te raken. Regelmatig ben je verrast door je eigen inzichten en wijsheid.
Toch klopt er iets niet. Diep van binnen voel je aan dat er iets scheef zit. Diep in je hart zit de angst dat je ernaast zit, niet echt bent of een rol speelt. Je wilt graag geloven in de lessen
die je anderen geeft als het gaat om overgave, los laten en compassie, maar je hebt er toch regelmatig woorden over met je partner. Je wilt graag geloven begeleiding en gidsing van “boven”, maar
je maakt je toch regelmatig zorgen over de toekomst en vind je het moeilijk vertrouwen te hebben.
Je gedrag is lang niet altijd congruent met je woorden en overtuigingen, en dat maakt je onzeker.
“Hoe kan het toch?” vraag je je af. Je doet alles goed voor je gevoel. Toch lijkt het alsof je horizontaal ontwikkelt in plaats van verticaal. Je wilt de diepte in maar een onzichtbare blokkade
houdt je tegen. Je leest over leven vanuit het hart, over leven op “zielsniveau” en in contact komen met je hoger zelf. Toch ervaar je dit niet.
Maak je geen zorgen, je bent niet alleen
Met name in de westerse wereld zijn er velen zoals jij. Mensen die vanuit het hoofd het hart proberen te begrijpen. De verlichte leraar Shri Nisargadatta Maharaj uit Mumbai had vaak problemen met
westerlingen die hem bezochten. Zij probeerden alles vanuit hun hoofd te begrijpen en vroegen hem het hemd van het lijf. “Woordspelletjes” noemde hij hun analytische en sceptische vragen. Maharaj
was een verlichte leraar die mensen tot zelfrealisatie kon helpen. Als ze zich aan hem overgaven wel te verstaan en dat is voor een weldenkende westerling nog niet zo eenvoudig.
De Advaita Vedanta traditie waar Maharaj zich in geworteld had, biedt ons een ingang in de verdieping. Het woord Vedanta betekend vrij vertaald: “Voorbij de Veda’s”. De Veda’s zijn heilige
teksten die rond 900 voor Christus vanuit het midden van Azië naar Noord India werden gebracht door een volk dat de Ariërs genoemd wordt (bron: Karen Armstrong, De grote Transformatie). De Veda’s
zijn de basis van het Hindoeïsme, de Yoga, het Boeddhisme en een aantal andere scholen, waaronder de Advaita Vedanta. (waarschijnlijk zijn de Veda’s zelfs de bron van het Christelijk geloof
).
Veda staat voor “Kennis”. Advaita Vedanta staat dus voor “Voorbij de kennis” en dat is precies waar het hier om gaat. Want wat is er voorbij de kennis? Moeilijk voor een westerling, want kennis
is tenslotte macht voor het westers brein. Het westers verstand moet alles kunnen definiëren en verklaren. Alles dat niet kan worden omschreven in woorden of getallen, bestaan eenvoudigweg
niet voor de westerse gedachte. Hoeveel gedichten zijn er niet geschreven in een poging de liefde te omschrijven in woorden? Stuk voor stuk faalden ze. Waarom? Voorbij de kennis is alleen nog
directe ervaring. De liefde is niet in woorden uit te drukken, maar alleen te ervaren. En niet alleen de liefde. Kijk eens om je heen. Iets simpels als smaak. Probeer het maar eens: “Omschrijf de
smaak zoet in woorden”. Dat kan niet. Smaken kun je alleen maar direct ervaren. Voorbij de kennis. Je mag het ook met zout en zuur proberen of met de kleur blauw.
Ons verstand met haar taal, woorden, omschrijving en bewijsdrang is slechts een heel klein deeltje van ons wezen. Emoties, zintuiglijke waarnemingen en zelfs gedachten zijn niet in woorden te
omschrijven, alleen te ervaren. Ook spirituele thema’s zoals inspiratie, wijsheid en passie zijn niet in woorden te vatten. Daar vind je het antwoord op jouw twijfel en de blokkade die jouw
ontwikkeling stagneert. De weg van je verstand loopt dood, de volgende stap is de directe ervaring. De kennis en het veld van weten voorbij gaan en stappen in het veld van niet weten.
In het NU
Als je werkelijk de diepte in wilt, is de weg van ervaring de enige manier. Het “zijn”. Door direct – zonder je verstand je perceptie te laten filteren – de wereld te ervaren, leer je de
diepere lagen begrijpen en kennen. Echt kennen; niet vanuit je hoofd, maar vanuit een diep innerlijk weten. Dat is logisch, zelfs voor het verstand. Je kunt snappen hoe het is om een kind te
baren, maar echt begrijpen doe je pas als je het ervaart. Je kunt uitleggen hoe een banaan smaakt, maar echt weten doe je pas als je een hap neemt. Ik zeg vaak tegen mijn cliënten: “Stop met je
leven te denken en begin het te ervaren!” Het lastige is dat er voor veel mensen niet veel gebeurd binnen de directe ervaring. In onze wereld van “verstandsverslavingen”, als televisie,
computerspelletjes en werk, is “niets” doen een vloek. Toch zit de werkelijke wijsheidsontwikkeling in dat niets doen, in het ervaren.
In feite gaat het om volledig aanwezig zijn in het moment, in het nu. Vanuit dat ount observeer je de wereld zonder de filters van je verleden. Op die wijze kun je de dingen zoals ze zijn,
niet zoals jij ze percipieert. Ook je eigen processen kun je vanuit het nu helder observeren. Gedachten, gedrag en emoties zie je zoals ze in werkelijkheid zijn en dat maakt het
makkelijker deze los te laten.
In een Zen klooster in Azië werd mij ooit gevraagd door een meditatie meester naar mijn meditatie ontwikkeling. Binnen een paar minuten had hij in de
gaten welk deel van mijn verhaal echte wijsheid was – opgedaan door ervaringen en de belevenis – en welk deel uit mijn hoofd kwam. Wijsheid die ik had opgedaan uit boeken of via anderen,
inclusief leraren.
In het nu bestaat er geen verleden of toekomst
In het nu is alles wat het is. Dit is ook waar de diepere laag ligt. In het nu bestaat het verstand namelijk ook niet. Bekijk het maar eens. Je verstand bestaat alleen in het
verleden (herinneringen, spijt, schuld) en de toekomst (plannen, zorgen maken, anticiperen), maar in het moment zelf is het er niet. In het nu kun je diep bij jezelf en de realiteit
naar binnen kijken. Dit is waar jouw werkelijke wijsheidsontwikkeling begint. Ook compassie, liefde en geluk komen tot stand door directe ervaring. Kijk eens naar de “wijzen” op deze
planeet, zoals Mahatma Gandhi, de Dalai Lama, Moeder Theresa en Eckhardt Tolle. Stuk voor stuk begrepen en begrijpen ze de kracht van het nu.
Eigenlijk is het grappig dat zoveel mensen dusdanig op zoek zijn naar nieuwe kennis, nieuwe methoden en nieuwe leraren om verder te komen in hun ontwikkelingsproces, terwijl de volgende stap naar
zelfrealisatie, wijsheid, verdieping en geluk voor hun neus ligt. Hier in het nu. Voorbij het weten, in het ervaren. Voorbij het verstand, in de intuïtie. Gewoon door te zijn. Simpelweg
te bereiken door bij zichzelf naar binnen te gaan. Maar hoe doe je dat?
5 manieren om in het nu te zijn (en het leven te ervaren):
Gebruik je lichaam. Je lichaam kan nooit gisteren of morgen zijn, alleen maar
nu. Je lichaam is het ideale instrument om in het nu te komen. Plaats je voeten plat op de grond en voel de raakvlakken met de grond. Breng van daar uit je aandacht naar je beide gehele
voeten en zo naar boven, tot je je hele lichaam voelt. Dit vergt enige oefening.
Kijk in vuur. Vuur is altijd in beweging en compleet in het moment. Bekijk een
vlam, of liever nog, een knetterend houtvuurtje. Er wordt gezegd dat je van het kijken naar vuur kijken verlicht kunt raken. Ook zou het je helpen om in contact te komen met warme emoties
als passie en liefde.
Beoefen eenpuntige concentratie. Een techniek uit het Boeddhisme waarbij je
volledig aandacht hebt voor hetgeen je op dat moment doet. Als je loopt, loop je. Als je eet, eet je. Je doet geen twee dingen tegelijkertijd en ook gedachten schakel je uit. Dat wat je doet, doe
je met volle aandacht.
Beoefen yoga. Niet enkel het rekken en strekken, maar echte yoga. Het type
waarbij je je volledig concentreert op het lichaamsdeel dat je strekt of in balans houdt. Yoga waarbij je je ademhaling gebruikt en de reactie van je verstand op de houdingen observeert.
Beoefen Mindfulness Meditatie. Deze vorm van meditatie kenmerkt zich door:
“volledig aanwezig zijn in het nu, terwijl je observeert wat er gebeurt in het moment.” Observeer je gedachten, ademhaling, emoties en zintuiglijke- lichamelijke sensaties. Zo leer je
“ervaren” dat alles in het leven komt en gaat, dat alles een oorzaak en gevolg heeft en dat niets ooit voldoening geeft. Die inzichten zullen je veel rust brengen in het leven.
“If you change the way you look at things, the things you look at change.” Dr. Wayne Dyer
Robert Bridgeman
www.bridgeman.nl
Blijf op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen
❥ Schrijf je in voor de nieuwsbrief